Web Servis Nedir Nerelerde Kullanılır ?
Web Servis web üzerinden HTTP protokolü ile
hizmet veren program parçalarıdır. Bir kullanıcının HTTP üzerinden bir web
servisi kullanmasına RPC(Remote Procedure Call) denmektedir HTPP üzerinden
yapılan bu çağrımlara karşı SOAP(Simple Obect Access Protocol) dediğimiz
protokol XML çıktıları üretir. Veri transferi bu XML çıktıları sayesinde
yapıldığı için platform bağımsız bir yapısı vardır. Web servisi kullanmak
istediğiniz program parçasının hangi dilde yazıldığının pek bir önemi
yoktur.Çünkü sonuçta Web servisten alacağınız veri tipi XML'dir.Bundan dolayı C#
ile yazılmış bir Web Servis Java tarafından Java ile yazılan bir Web Servis .Net
teknolojileri tarafından kolayca kullanılabilmektedir.Bu yazılımların
çalıştıkları platformalarında pek önemi yoktur Unix üzerinde çalışan bir
uygulamayla Windows üzerinde çalışan bir uygulama aynı Web Servisi sorunsuzca
kullanabilirler.
Bir web servisten veri okuyup , veri almak
istediğinizde bilgisayarınızda veri transferinin gerçekleşmesi için bir port
açılır ve bu portan veri okunup veri gönderilir.
Bir kaç örnekle Web Servisin kullanım
alanlarından bahsedelim.
Merkez bankası hergün döviz kurlarını kendi
sistemi üzerinde belirler ve bu "kur bilgisi" üzerinde işlem yapan kurumlar
merkez bankasının Web Servisleri aracılığıyla gün içerisinde değişen kur
bilgilerini kendi sistemlerine çekerler ve bu şekilde merkezi ve güncel bir
yapının oluşması sağlanmış olur.
Windows Messenger tarzı bir uygulama yaptınız
kullanıcılar internet siteniz aracılığıyla sisteminize kayıt oldular ve
bilgileri Web Server üzerinde bulunan Database kaydedildi.Chat leşmeye
başlayabilmek için'de bilgisayarlarına sizin geliştirmiş olduğunuz uygulamayı
indirdiler.
Programı başlattıkları zaman programınız giren
kullanıcının kim olduğunu tespit edebilmek için bu kullanıcıdan "Kullanıcı Adı"
, "Parola" bilgisi istedi.Şimdi sizin kullanıcının Client'ında bulunan
uygulamanızda "Kullanıcı Adı" , "Parola" bilgisi var fakat kayıtlı olan
kullanıcıların bilgisi Web Server'da arada bir iletişim kurmak lazım işte bu
noktada yardımımıza Web Servisler yetişmekte.
Yazmış olduğunuz ve Web Server üzerinde çalışan
bir Web Servis'e bu parametreleri geçerek giren kullanıcının gerçekten sistem'de
var olup olmadığını varsa arkadaş listesini ve benzeri bilgileri Client'a
çekebilirsiniz.
Web servisler kurumlar arası iş birliği
açısından son derece önemlidir çünkü kurumlar iş birliği yaptığı satıcı ,
müşteri bankalar ve benzeri kurumlardaki iş süreçlerini birleştirerek daha iyi
işlevsellik ve daha az maliyetle zorlu proje süreçlerini tamamlamaktadırlar.
Günümüzdeki Web tabanlı projelerin büyük bir çoğunluğu dışardaki bir çok
sistemle veri alışverişinde bulunmaktadır.Hastaneye gidersiniz hastane yazılımı
"Sağlık Bakanlığı'nın" merkezi randevü sistemine bağlanmaya çalışır.Okula
gidersiniz okul "Milli Eğitim Bakanlığı'nın" sistemine bağlanıp bilgi
alışverişinde bulunmaya başlar.Özel bir firmada yazılımcı olarak işe başlarsınız
yaptığınız proje gereği birlikte çalıştığınız müşterilerinizin farklı yazılım
sistemleri ile paralel veri alışverişinde bulunmanız gerekir işte bu tarz
işlemlerin olduğu her yerde Web Servis güçlü ve kararlı bir yapı olarak
karşımıza çıkmaktadır. Web Servisler halan büyük ve kurumsal firmalar tarafından
çok güçlü bir şekilde desteklenmektedir bundan dolayı Web Servis teknoloji halen
önemi'ni korumaktadır.
Alıntıdır.
Delphi ‘de Web Servisleri ve SOAP Uygulamaları
Web Servisleri Internet üzerinden yayınlanan ve
çağrılabilen bağımsız modüler uygulamalardır. Web servisleri sağlanan hizmetleri
açıklamak için iyi tanımlanmış ara yüzler sağlar. Istemci gözatıcılar için Web
sayfaları üreten Web sunucusu uygulamalarının aksine, Web Servisleri doğrudan
insan etkileşimi için tasarlanmış değildir. Aksine, bunlara istemci uygulamaları
tarafından programlama yoluyla erişilir.
Web servisleri istemci ve sunucu arasında
serbest bir bağlantı sağlamak için tasarlanmıştır. Yani, sunucu uygulamalarının
istemcileri belirli bir platform ya da bir programlama dili kullanma ihtiyacı
duymaz. Dilin doğal tarzında, arayüz tanımlamaya ek olarak çoklu iletişim
mekanizması da tasarlamaya izin verir.
Web servisleri, SOAP (Basit Nesne Erişim
Protokolü) kullanarak çalışmak üzere tasarlanmıştır. SOAP merkezi olmayan,
dağıtılmış bir ortamda bilgi değişimi için standart hafif bir protokoldür. Uzak
yordam çağrıları kodlamak için XML kullanır ve genellikle bir iletişim protokolü
olarak HTTP kullanır. SOAP hakkında daha fazla bilgi için,
http://www.w3.org/TR/SOAP/ adresindeki SOAP spesifikasyonuna bakın.
Not: Web servislerini destekleyen
bileşenler(componentler) SOAP ve HTTP kullanacak şekilde inşa edilmiş olmalarına
rağmen,frameworkun(çerçevenin)diğer kodlama ve iletişim protokollerini
kullanacak şekilde genişletilecek kadar yeterince geneldir.
Delphi SOAP tabanlı Web Servis uygulamalarını
(sunucu) size inşa etmenize izin vermesi yanında , özel bileşenler ve
sihirbazlar size web servisleri için istemciler inşa etmenize ya SOAP ya da
belge birebir stili kullanıarak size izin verir . Belge birebir stili .Net Web
Hizmetlerinde kullanılır.
Web servis uygulamaları arayüzlerde ne
bulunduğu bilgisini ve bunları WSDL (Web Service Definition Language-web servisi
tanmlama dili) kullanarak nasıl çağırılacağı bilgisini yayınlar. Sunucu
tarafında, uygulamanız bir Web servisinizi tanımlayan bir WSDL dokümanı
yayınlayabilir. İstemci tarafında, bir sihirbaz veya komut satırı yardımcı
programı , ihtiyacınız olan bağlantı bilgisini ve ara yüz tanımlarını size
sunarak bir yayınlanmış WSDL dökümanı ithal edebilir. Zaten uygulamak
istediğiniz Web sunucusunu tanımlayan WSDL belgesi varsa WSDL belgesi alırken,
siz de sunucu taraflı kodu oluşturabilirsiniz ve SOAP istemci ve sunucu taraflı
program yazabilirsiniz.
Alıntıdır.
Delphi'de Web Service leri Nasıl Kullanılır?
Bu dökümanın
amacı delphi içinde webservice kullanarak güncelleme, lisans kontrol işlemleri
ve diğer süreç işlemleri gibi işlemlerin internet ortamından nasıl kontrol
edilebileceğinin gösterilmesi ile ilgilidir. Dökümanda web service in üç aşaması
anlatılmadır. Bu üç aşama aşağıdaki gibidir.
2. Servisin yayınlanması
3. Servisin kullanılması
Birinci aşamada
servis katmanı oluşturulur. Bu katman DLL dosya formatında olup IIS'de çalışacak
ve bizim servis kullanıcıları arasındaki iletişimi sağlayacak katmandır. Bu
katmanda yapacağımız sorguları yazarız. Eğer lisans kontrolü yapacaksak lisans
fonksiyonlarını güncelleme kontrolü yapacaksak güncelleme fonksiyonlarını buraya
yazarız. İkinci kısımda servisin IIS'de yayınlanması gelmektedir. Burada IIS de
bir kaç ayar yapmamız gerekmektedir. Normal kurulumda IIS DLL ve Exe leri
çalıştırma özelliği kapalı halde kurulur. Bu gibi ayarları açmamız ve DLL'imizin
çalışmasını sağlamalıyız. Son aşamada hazır olan servisin kullanımına başlarız.
Servis fonksiyonlarını WSDL protokolü ile yaptığımız uygulamanın içine
importlayıp implemente ederiz. Böylece kullanabileceğimiz fonksiyonları
görebiliriz.
WebService Oluşturma
Delphi'de
WebService kolay bir şekil de
oluşturulabilir. Sadece üç adımda bir WebService uygulaması geliştirilebilir.
Bunlardan birinci adım Server
kısmının oluşturulmasıdır. Bu kısım da serviste kullanılacak fonksiyonlar
tanımlanır. Daha sonda IIS ile yayınlanarak bu fonksiyonlar kullanılır. Service
oluşturma ve üç bölümden oluşur.
2. Server Oluşturma
3. Test Clienti Oluşturma
Proje Grubu Oluşturma
Uygulamada
Server ve Client tarafları olacağından iki uyguma arasında geçişin çabuk olması
ve denenmesi için öncelikle yapılması gereken bir proje grubu oluşturmaktır.
Proje grubu iki şekilde oluşturulabilir. File>New>Other>New>ProjectGroup diyerek yeni bir proje grubu oluşturabilir
yada View>Project
Manager(Ctrl+Alt+F11) açılarak buradan yeni proje grubu
oluştur diyebiliriz.
Save diyerek proje grubunu kaydedebilirsiniz.
WebService Server Oluşturma
Proje grubunu
oluşturduktan sonra server kısmı için gruba yeni bir webservice projesi
eklememiz gerekmekte. Bunun için proje grununa sağ tıklayıp yeni proje dedikten
sonra webservice seçmeniz gerekir. Project Manager
> Add New Project > WebServices > SOAP Server Application
yada File > New > Other >
WebServices > SOAP Server Application
Seçimi yaptıktan sonra karşımıza beş seçenek
çıkacaktır. IIS'te çalışacak bir service için seçili gelen ilk seçeneği
seçiniz. Interface ve implement unitlerinin otomatik oluşması için daha
sonasında gelen ekrana yes diyip diğer adıma geçin.
Bundan sonra ki adımda bizden service'in adını
isteyecektir.
Ok tıklayıp işlemi bitirin.
Kaydettikten sonra kullanacağınız fonksiyonları
yazabilirsiniz.
WebService Client Oluşturma
Proje grubunda
server kısmı oluşturulduktan sonra test için bir form oluşturunuz. Bunun için
File > New > Application diyerek yada proje grubuna fare sağ tık diyerek
yapabilirsiniz.
Server ve Client
oluşturma işlemi böylece tamamlanmış olacaktır. Client için kısmında webservice fonksiyonlarını kullanabilmek için
import işlemi yapmak
gerekmektedir. Import işlemi diğer devam yazılarında bulabilirsiniz.
0 yorum:
Yorum Gönder